اندازه گیری دز سطحی در پرتودرمانی خارجی لوب فرونتال مغز: یک مطالعه بر روی بیمار و فنتوم

سابقه و هدف: پرتودرمانی نقش مهمی در درمان تومورهای خوش خیم و بدخیم سیستم اعصاب مرکزی ایفا می کند. پرتودرمانی علاوه بر از بین بردن سلول های سرطانی، به بافت های سالم نیز آسیب می رساند. هدف از این مطالعه، تعیین دز سطحی ارگان های در خطر (عدسی چشم، پاروتید، تیروئید، غدد بزاقی زیرفکی) در بیمار و فنتوم در پرتودرمانی تومورهای لوب فرونتال مغز می باشد. مواد و روش ها: از دو تکنیک رایج در پرتودرمانی تومورهای سمت راست لوب فرونتال مغز، تکنیک یک میدان قدامی به هم راه یک میدان جانبی از سمت راست (تکنیک شماره 1) برای ده بیمار مراجعه کننده به مرکز درمانی رضا (ع) و تکنیک شماره 1 و تکنیک یک میدان قدامی به هم راه دو میدان جانبی (تکنیک شماره 2) برای برآورد دز سطحی ارگان های در خطر (عدسی چشم، پاروتید، تیروئید، غدد بزاقی زیرفکی) در فنتوم سر و گردن ساخته شده از استخوان طبیعی انسان و ترکیب پارافین و نمک طعام به عنوان ماده معادل بافت استفاده شد. دز سطحی هر یک از ارگان ها با استفاده از تراشه های tldها به دست آمد. یافته ها: در فنتوم و اکثر بیماران، دز کلیه ارگان ها در محدوده مجاز قرار داشت؛ البته مقادیر دز سطحی در بیماران نسبت به مقادیر دز سطحی در فنتوم بیش تر بود. در برخی از بیماران عدسی راست حفظ نشده و احتمال بروز کاتاراکت پیش بینی شد. نتایج حاصل، تخمینی از میزان عوارضی که در اثر پرتودرمانی این ناحیه از مغز ایجاد خواهد شد، ارائه می دهد. نتیجه گیری: بررسی یافته ها نشان می دهد که در دو تکنیک بررسی شده، تکنیک شماره 1 آسیب کم تری به بافت نرمال می رساند چرا که صرفاً سمت راست مغز تحت تابش قرار می گیرد. به علاوه بیش تر بودن دز سطحی در بیماران نسبت فنتوم می تواند به دلیل بزرگ تر بودن میدان اشعه در بیماران باشد، چرا که قطر تومور فرضی در فنتوم 4 سانتی متر بوده، اما در برخی بیماران ابعاد تومور از این مقدار فراتر بود